Wat is psychodynamische therapie?
Bij psychodynamische therapie is de therapeut opgeleid in verschillende methoden en technieken om zo een breed scala aan hulpvragen te kunnen begeleiden. De therapeut kan deze methoden en technieken ook dynamisch inzetten. Dit betekend dat de psychodynamisch therapeut snel kan schakelen tussen de inzet van methoden en deze ook in combinatie kan toepassen om de cliënt hiermee zo goed mogelijk en diepgaand te begeleiden.
De hulpvragen waarbij een cliënt terecht kan bij een psychodynamisch therapeut kunnen meer stress en spanning gerelateerde hulpvragen zijn van burn-out, bore-out, overspannenheid en stress, als ook ontwikkelingsvraagstukken bijvoorbeeld het krijgen van meer zelfvertrouwen en assertiviteit. Naast de meer duidelijke hulpvragen kan er ook gekeken worden naar ‘vage klachten’. Denk hierbij aan slecht slapen en fysieke klachten. Klachten die niet goed te duiden zijn. Deze vage klachten hebben namelijk vaak een psychisch component.
Bij psychodynamische therapie wordt gekeken naar de persoon als geheel. Met zijn verleden, heden en toekomst, en ook naar het fysiek en de systemen waarin iemand zich bevindt.
Verleden
Afhankelijk van de hulpvraag en de wens van de cliënt kan het nodig zijn het verleden van de cliënt te exploreren. Het doel hiervan is om helderheid te krijgen waar iets vandaan komt en te begrijpen hoe dit nog steeds een rol speelt in het hier en nu. Denk hierbij aan bepaalde verliesmomenten, overlevingsstrategieën en overtuigingen. Daarnaast natuurlijk ook trauma momenten die nog steeds reacties triggeren in het leven van de cliënt nu.
Naast het exploreren kunnen ook heftige emoties worden verminderd en situaties is een ander licht worden geplaatst waardoor de cliënt in het hier en nu beter met situaties kan omgaan en prettiger in het leven staat. Situaties worden doorgewerkt en hiermee verwerkt.
Methoden en technieken die hierbij worden ingezet zijn bijvoorbeeld hypnotherapie, regressie therapie, reïncarnatie therapie, delenwerk en innerlijkkind werk.
Heden en toekomst
Gericht op het heden en de toekomst worden de meer coachende technieken ingezet. Hierbij wordt gekeken naar de cliënt zijn gedrag en handelen nu. Vrijwel altijd spelen overtuigingen en strategieën van vroeger een rol. Echter deze kunnen ook vanuit het hier en nu aangepakt worden om richting de toekomst anders te gaan handelen.
Methoden en technieken die hier goed bij passen zijn verschillende coachtechnieken alsook NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) en RET (Rationeel Emotieve Therapie).
Fysiek
Het fysieke element bij psychodynamische therapie betreft lichaamsgericht werken. Bewustwording van de verbinding tussen het lichaam en de psyche. Denk hierbij aan ademhaling en gevoel in het lijf gekoppeld aan emoties. Het lijf kan bewust ingezet worden om iemand psychisch te helpen bij zijn hulpvraag.
Onder het lichaamsgericht werken vallen onder andere ademhalingsoefeningen, bio-energetica en mindfulness.
Systeem
Het systeem is ook een belangrijk onderdeel van de Psychodynamica. Iedereen is onderdeel van vaak meerdere systemen. Denk aan partner/gezins relaties, gezin van herkomst (waarin iemand is opgegroeid), familie maar ook mensen waarmee men werkt en bevriend is. Deze kunnen allemaal een rol spelen in waar de cliënt tegen aanloopt en aan wil werken.
Bij systemisch werken zijn weer verschillende technieken die ingezet kunnen worden om iemand inzicht te geven in zijn plek in het betreffende systeem en de ‘onzichtbare onderstroom’ die zorgen voor bijvoorbeeld schuldgevoelens en verwarring.
Radioprogramma ZorgSaam
Op 24 september 2020 was Monique Moor van Fit & Vitaal Coaching te gast bij het radioprogramma ZorgSaam. Zij vertelde dit over psychodynamische therapie (1:52 min):
