Zonder erkenning geen relatie

Ze was er. Voor de kinderen, het huis, haar partner.

Ze wist wie, waar, wanneer, was en wat er mee moest.

En daarnaast boodschappen, stofzuigen, wc’s schoonhouden, bedden verschonen en ’s avonds stond het eten op tafel. Ze kookte elke dag. Niet zomaar koken, nee… vers, gevarieerd, rekening houdend met ieders voorkeur.

Tot die ene opmerking.
“Ik weet niet waarom je zo moe bent. Je bent de hele dag thuis.”

Ze verstijfde.

Niet van woede. Niet van verdriet.
Maar van het gevoel níét gezien te worden.

Niet gezien in wat ze gaf, en niet gezien in hoe het haar raakte.

Relatietrauma in de maak

In mijn praktijk zie ik het vaak gebeuren. Pijnlijke opmerkingen die heftig raken maar die niet gezien worden. Een relatietrauma in de maak.

Iemand zegt iets pijnlijks, de ander wordt geraakt, en in plaats van te zeggen:
“Ik zie dat dit je raakt.”
komt er een uitleg, een verdediging of zelfs irritatie:
“Ja maar, zo bedoel ik het niet.”
“Je overdrijft.”

De stellen lopen vast, niet door een gebrek aan liefde, maar door een gebrek aan erkenning.

Erkenning is iets anders dan het eens zijn

Erkenning geven betekent níet dat je toegeeft dat je fout zat. Dat je perse Sorry moet zeggen voor wat je hebt gedaan.
Het betekent ook níet dat je het met de ander eens moet zijn.
Wat het wél betekent? Dat je bereid bent om te zien wat iets met de ander doet.

Dat je zegt:
“Ik begrijp dat dit je geraakt heeft en dat was niet mijn bedoeling.”
“Ik zie dat je gekwetst bent, en dat doet me wat.”

En dat is soms moeilijk. Want we willen uitleggen. Rechtzetten. Relativeren. Een automatisch overlevingsmechanisme.

Maar wat een mens het hardste nodig heeft op zo’n moment, is niet jouw verdediging—maar jouw aanwezigheid.

Een voorbeeld uit de praktijk

Een stel zit tegenover me. Ze hadden ruzie gehad over geld.
Hij had een grote aankoop gedaan zonder overleg. Zij reageert boos, hij net zo geïrriteerd en verdedigd zijn keuze.

Maar haar boosheid verhuld een ander gevoel. Zij voelt zich buitengesloten.

Hij: “Ik snap niet waarom je er zo’n drama van maakt. We hebben het geld toch.”
Zij: “Ik voel me gewoon niet serieus genomen.”

Ik vraag hem: “Wat denk je dat ze bedoelt met ‘niet serieus genomen’?”
Hij zucht. “Dat ik haar niet betrek, dat ik niet laat merken dat haar mening telt.”

En dan stel ik voor dat hij niet reageert met verdedigen, maar met erkennen.

En hij zegt, aarzelend maar oprecht:
“Het was niet mijn bedoeling, maar ik zie nu dat je je buitengesloten voelde. Dat moet rot zijn geweest.”

Ze begint te huilen. Niet van verdriet, maar van opluchting.
Niet omdat het geld terug is. Maar omdat zij werd gezien.

Kleine zinnen, groot effect

Erkenning zit niet in grote gebaren. Het zit in hele gewone woorden, op het juiste moment.
Zinnen als:

• “Ik zie dat dit je raakt.”
• “Ik snap dat je hier verdrietig van wordt.”
• “Je doet zoveel. Dat zie ik echt, ook al zeg ik het niet vaak.”
• “Ik bedoelde het niet zo, maar ik begrijp dat het je gekwetst heeft.”

Het vraag alleen bereidheid om even stil te staan bij de beleving van de ander.

Wat als jij begint?

Erkenning is geen zwakte. Het is geen schuld bekennen. Het is de moed om te zeggen: “Ik zie jou. In wat je doet. En in wat je voelt.”

Dat is geen soft gedoe. Dat is krachtige emotionele verbinding.

En die is nodig. In elke relatie.

Maar veel mensen wachten. Tot de ander iets zegt. Wat dan vaak niet gebeurt…

Hoe zou het zijn als jij de eerste bent. Dat jij vandaag iets benoemt wat je wél ziet. Of iets erkent wat je eerder hebt gemist.

Dat jij zegt:
“Ik denk nog aan wat je zei gisteren. En ik snap nu beter waarom dat je zo raakte.”

Of iets als:
“Wat fijn dat jij aan al die dingen denkt.” Of “Wat lief dat je zo hard werkt voor ons.”

Zonder ‘ja maar’. Zonder uitleg. Gewoon dat.

En kijk dan wat er gebeurt.