Nieuwjaarsdag is traditioneel de tijd voor goede voornemens, maar hoe vaak gebeurt het niet dat deze voornemens na een paar dagen of zelfs een paar uur al vergeten of verbroken zijn? Waarom is het zo moeilijk om goede voornemens vol te houden?
Secundaire winst houd je tegen
Een van de redenen is wat therapeuten ‘secundaire ziektewinst’ noemen, de winst die je haalt uit het doen wat je doet, hoe pijnlijk of fout het ook is.
Neem bijvoorbeeld het voornemen om af te vallen. We weten allemaal dat het belangrijk is om een gezond gewicht te hebben, gezond te eten en lichaamsbeweging te krijgen. We begrijpen dat dit goed is voor onze gezondheid, ons welzijn en ons energieniveau. En toch is het vaak moeilijk om dit voornemen vol te houden.
Waarom?
Er zijn allerlei redenen. Tijd. Het is lastig met de andere gezinsleden. Er zijn zoveel verjaardagen deze maand en dan kan ik toch niet daar als enige alle lekkere hapjes en taart voorbij laten gaan. Enzovoorts, enzovoorts.
En eigenlijk komt het erop neer dat het lastig is om iets anders te gaan doen. De secundaire winst is dat wat je nu doet bekend is. Vertrouwd. Op een gekke manier ook veilig. Dit kost geen moeite. Wel frustratie maar geen moeite.
Want hoe is het om er echt voor te gaan? Je zou kunnen falen. Het zou tegen kunnen vallen. Zal je je wel echt beter voelen. Wil je het wel erbij hebben want dan wordt je geleefd door weer nieuwe regels van wat wel en niet mag, en je wordt al zo geleefd.
Af en toe lukt het wel!
Maar soms, heel af en toe, gebeurt er iets waardoor we doorzetten. De pijn van het niet doen wordt groter dan de secundaire winst.
Kijkend naar het eerdere voorbeeld: Misschien moet je kleding in twee maten groter kopen, of worden we geconfronteerd met ernstige gezondheidsproblemen. Op dat moment wordt de wil om te veranderen groter dan de winst van het vasthouden aan oude gewoonten.
Hoe kun je ervoor zorgen dat de wil om te veranderen groter is dan de wil om hetzelfde te blijven? Hier is een stappenplan om je goede voornemens daadwerkelijk vol te houden.
Doe je mee?
Zo hou je je goede voornemens wel vol
Pak en papier (of je laptop en een word document) en schrijf eerst eens op wat je voornemen is. Begin met: In [jaartal] ga ik …….
Voer daarna onderstaande stappen uit:
Waar wil je naar toe?
Beschrijf zo gedetailleerd mogelijk op wat je wilt/ waar je naar toe wilt. Wees zo uitgebreid mogelijk. Wat zou het betekenen als je dit voornemen behaalt. Hoe zou je je voelen? Hoe zou je je gedragen? Wat zou je dan kunnen doen? Enzovoorts.
Waar wil je van weg?
Beschrijf zo gedetailleerd mogelijk wat je niet meer wilt/ waar je weg van wilt. Niet alleen in actie bijv. ongezond eten, maar ook in emotie en gevoel. Wat doet het nu met je? Waar houdt het je in tegen? Enzovoorts.
Secundaire winst benoemen
Beschrijf dan hoe het komt dat je blijft doen wat je doet in plaats van wat je wilt doen. Wat is jouw secundaire winst? Welke gedachten/ overtuigingen houden jou waar je nu bent? Ga door tot je een aha moment hebt. Een moment dat je denkt: o is dat waarom ik dit blijf doen! Je bent dan bij de kern.
Wil je het echt anders?
Als je een aha moment hebt gehad, stel jezelf dan de vraag: wil ik wel écht veranderen? Is het antwoord JA ga dan door naar de volgende stap. Is het NEE, accepteer dit dan. Je secundaire winst is nog groter dan de winst als je veranderd en dat is dan nu maar even zo.
Wat moet je denken?
Je wilt echt veranderen. Bedenk dan (en schrijf op) wat je voor andere gedachten zou moeten hebben om te bereiken wat je wilt (stap 2). Wat je zou moeten voelen, geloven, wat zou je houding moeten zijn? En hoe voelt dat dan als je dat denkt, voelt, geloofd, beslist?
Maak het visueel!
En als je creatief bent aangelegd zoek er dan plaatjes bij. Maak een moodboard* met kleuren, plaatjes, foto’s en woorden.
Stel SMART doelen op
Beschrijf dan de acties die je moet ondernemen. Zo SMART mogelijk **. Bedenk zoveel acties als je wilt maar blijf reëel. Niet alles kan tegelijk en kleine stappen werken beter dan grote. Van o naar 4 keer naar de sportschool is echt een te grote stap. Begin met 1 of 2 keer.
Ga het doen!
Ga aan de slag! Voer je acties uit en bepaal wanneer je het evalueert met jezelf. Zet hiervoor bijvoorbeeld een herinnering in je telefoon. Op het evaluatiemoment kijk je wat aangepast moet worden en ga je eventueel naar de volgende stappen.
Vier je succes
Sta ook even goed stil bij wat wel is gelukt! Schrijf het op. Praat erover. Wees blij! Geef jezelf een schouderklopje!
We vergeten zo vaak om het succes te vieren waardoor de focus te snel ligt op wat niet goed gaat en te weinig op wat wel goed gaat!
Succes!
*Moodboard: een beeldcollage. Dit kan online op de computer, maar effectiever is het op een papier, zodat je het in je huis kan hangen of neer kunt zetten en regelmatig kunt zien.
** Specifiek, Meetbaar, Aanvaardbaar, Realistisch en Tijdgebonden
0 Reacties