‘Het voelde alsof ik er niet was. Ik hoorde de helft niet van wat er gezegd werd. Het waren flarden. Stukjes. Alsof ze niet bij elkaar hoorden. Het leek ook wel of ik er niet was. Niet echt. Ik zat er wel. Dronk mijn drankje. Reageerde soms op een directe vraag. Maar ik was er niet echt. Alsof ik naar een film keek. Alsof je net uit een narcose komt. Verdoofd. Alles beweegt en doet het wel. Je loopt, praat, handelt, maar het leek niet van mij. Ver weg. Ik weet niet hoe ik het anders moet uitleggen.
En het is nog steeds niet helemaal wegɉ۪
Bevriezen als overlevingsreactie
Het is maandagochtend. Voor mij zit een stel van midden dertig. Ze hebben al een tijdje moeite met communiceren. Elkaar begrijpen. Daarom was het stiller in huis. Er waren geen gesprekken meer. Geen echte gesprekken meer. Ze gingen steeds meer langs elkaar heen leven. Zo wilden ze niet oud worden en kwamen bij mij.
De vrouw vertelde zojuist wat haar gevoel was na een onenigheid dit weekend een uur voordat ze bij een verjaardag van vrienden naar binnen liepen. Een gevoel die ze het hele weekend niet onder woorden had kunnen brengen. Het enige wat ze kon was zachtjes huilen, voor zich uit staren en liggen op de bank.
Het had hem bijna tot waanzin gedreven. Hij begreep het niet. Drong niet tot haar door. En nam ook afstand. Sloot zich af en stortte zich op het werk dat hij net zo goed op zondag alvast kon doen voor de week die volgde.
In mijn praktijk duurde het even tot ze mij bovenstaande gevoelens kon vertellen. Waar ze beiden niet begrepen wat er was gebeurd, kon ik het ze uitleggen. Door één opmerking van hem in de kleine onenigheid die er wat geweest waren in haar lijf alle alarmbellen afgegaan. Zij was in overlevingsmodus gegaan. De heftigste overlevingsreactie die er is: bevriezen.
Vechten, vluchten, bevriezen
Ons lijf is een geweldig instrument. Net als ons brein. Samen zorgen ze voor ons. En beschermen ze ons.
Als er gevaar dreigt worden er allemaal systemen in werking gesteld. Daarbij horen ook gedachten, emoties en gevoel. Ons lijf reageert en handelt automatisch. Het zet aan tot vluchten, vechten of bevriezen.
Vroeger was dat geweldig handig. Als een wild dier ons kind als prooi zag konden we direct handelen (vechten). Als we zelf aangevallen werden ook (vluchten). En als het gevaar te groot was sloeg alles op slot zodat alle aandacht naar de meest belangrijke processen ging in ons lijf om te overleven (bevriezen).
Maar we leven niet meer in de oudheid. We leven nu. Over het algemeen worden we niet meer ernstig bedreigt. Toch werkt het systeem nog hetzelfde. Als wij ons dus aangevallen voelen schieten we in vechten of vluchten. En heel af en toe, als het groot alarm is, in bevriezen.
En dat is wat er bij deze vrouw was gebeurd.
Hoe klein de onenigheid ook was, hoe onbelangrijk misschien als je van een afstandje kijkt, bij haar ging door een handeling van haar partner het grote alarm af. Haar lichaam ging op slot: Ademhaling veranderde, zicht veranderde, gehoor veranderde. Verdoofd. Bevroren.
EFT
Samen met dit stel hebben we deze maandag ochtend de cirkel van EFT (Emotional Focused Therapy) doorlopen. Stapje voor stapje ontcijferd wat er die middag voor de verjaardag gebeurde. Actie – reactie – actie – reactie. Totdat we kwamen bij haar grootste pijnpunt. Het pijnpunt wat haar liet bevriezen: de angst voor verlating.
De handeling van haar partner bracht haar in één klap terug naar haar als klein meisje van 6 die door een zelfde handeling van haar moeder ineens alleen stond in een groot warenhuis. De angst die zij toen voelde werd deze middag afgelopen weekend getriggerd en haar lijf ging in overlevingsstand om haar te beschermen. Bevroren als een konijn dat kijkt in de koplampen en blijft zitten op de weg terwijl het gevaar alsmaar dichterbij komt…
Het konijn weer in beweging
Door te praten, door oprechte aandacht van haar partner, door een zachte aanraking van zijn hand en door te begrijpen dat het getriggerde gevoel van toen niet van nu is, kon ze weer uit de bevriezing komen. Ze was niet alleen, hij was niet weg en zou ook niet weg gaan. Er was geen gevaar. Haar lijf ontspande, haar gedachten werden weer helder. Het konijn hopte weg van het pad waar de koplampen twee kleine oplichtende oogjes bleken van een ander konijn.
Wil jij beter leren communiceren en oprecht verbinding maken met jouw partner?
Lees dan mijn boek ‘Grip op je Relatie, in 5 stappen naar een betere communicatie en meer verbinding’
Leer elkaar begrijpen ook als de overlevingsreacties actief worden.
0 Reacties