Relatietherapie werkt niet!

Ze hadden al zoveel geprobeerd. Praten tot diep in de nacht, afspraken maken, een weekendje weg geboekt om “de boel te redden”. En nu zaten ze daar. Bij mij op de stoelen. Stil. Voor het eerst samen in relatietherapie.

“Kan therapie ons nog helpen?” had zij vooraf aan de telefoon gevraagd. Ik had haar geen volmondig ja kunnen geven. En nu ze hier zaten bleek dat niet ongegrond. Het was zijn uitstraling en zijn stilte die mij het meeste op dat pad zette.

Ze had het mij al vertelt aan de telefoon: “Hij denkt dat relatietherapie niet werkt.” En zo zat hij daar ook.

Ik richtte mij tot haar: ”Wij hebben elkaar al even aan de telefoon gesproken,” en verplaatste mijn blik naar hem, “maar wij elkaar nog niet. Hoe is het om hier te zijn?”

Waarom relatietherapie?

Relatietherapie is er niet alleen voor stellen met grote problemen of een heftig relatietrauma. Het is bedoeld voor elke relatie waarin de verbinding minder is geworden. Waar de liefde er nog wel is, maar het contact stroever loopt. Waar emoties oplopen, stiltes langer duren, en je het gevoel hebt elkaar niet meer écht weet te bereiken.

Relatietherapie helpt je dan niet alleen om opnieuw naar je partner te kijken, maar vooral om jezelf onder de loep te nemen. Hoe doe jij het in de relatie? Wat laat je wel of juist niet zien? Wat hoop je te krijgen, waar loop je in vast?

Maar ja, dat is wel spannend. Dat moet je wel aandurven. Aandurven om het met een buitenstaander te bespreken en je open te stellen. En aandurven vooral ook om jezelf onder de loop te nemen. Je moet bereid zijn om niet alleen naar de ander te wijzen, maar ook naar jezelf te kijken.
Als je daar niet toe bereid bent, dan werkt relatietherapie niet.

De grote vraag was of deze man in mijn praktijk, ondanks zijn sceptische visie, daartoe bereid zou zijn…

Dat relatietherapie werkt, is bewezen

Relatietherapie werkt. Dat is onderzocht in meerdere studies over heel de wereld. Een Amerikaanse studie van Psycholoog Douglas Snyder toont bijvoorbeeld aan dat 70 tot 75 % van de stellen baad heeft bij relatietherapie. Zweeds en Duits onderzoek toont zelfs aan dat tot 80% er baad bij heeft.

Dus ja, relatietherapie werkt. Maar niet altijd. En niet voor iedereen…

Wanneer werkt het dan niet?

Relatietherapie werkt vooral als er nog bereidheid is, zoals ik al aangaf. Bereidheid om te investeren, om te leren, om je eigen aandeel te onderzoeken.

Maar het werkt niet of minder als:

• de liefde al langere tijd is uitgedoofd en de ander je emotioneel koud laat.
• de ander alleen meekomt “omdat jij het wil”, maar innerlijk al is afgehaakt.
• er sprake is van verslaving, mishandeling of psychische problemen die niet eerst of ook apart worden aangepakt.
• de ander al definitief gekozen heeft voor iemand anders bij vreemdgaan

En dan is nog maar de vraag wat je als doel stelt bij de therapie. Want het doel hoeft niet altijd te zijn dat de relatie voort wordt gezet en het stel weer blij en gelukkig samen het traject afsluit.

Het kan ook zijn dat blijkt dat de relatie over is. Dat het stel ieder hun eigen weg gaat.

De relatietherapie hoeft dan niet gefaald te hebben. Sterker nog, dan kan het nog steeds heel zinvol zijn geweest. Niet om de relatie te redden, maar wél om bewust en respectvol uit elkaar te gaan. Vooral als er kinderen in het spel zijn, is het enorm belangrijk om juist goed te communiceren en zonder knagende vraagtekens en heftig boze gevoelens nog met elkaar in contact te zijn. Een betere relatie als ouders, niet meer als partners.

Een oud- client stuurde mij recent ‘Ik wil je bedanken voor je luisterend oor en je steun tijdens deze wervelstorm aan emoties die de laatste jaren plaatsvonden. Als we deze verstandhouding kunnen aanhouden, dan zal dat ook goed zijn voor de kinderen.’

Denk aan:

• Klik met de therapeut: je moet je gezien en gehoord voelen — allebei.
• Veilige professionele setting: je moet je volledig veilig voelen om wat je wilt delen te delen in een ruimte die daar ook veilig en uitnodigend voor is.

Ruimte voor beide perspectieven: er is geen “schuldige”, maar een gezamenlijk patroon waarin jullie zijn beland (de zogezegde gezamenlijke vijand).

• Oog voor emoties én communicatie: praten is belangrijk, maar voelen is dat óók.
• Erkenning voor pijnpunten: zonder erkenning geen heling, en dus ook geen herstel.

Pas geleden nog kwam een stel nog bij mij die bij een andere therapeut was gestopt. Zij stonden beide volledig open voor relatietherapie. Sterker nog, ze wilden niets liever dan zo snel mogelijk starten en alles aangrijpen. Die andere therapeut vroeg echt veel geld maar leverde niet. De man voelde zich aangevallen in de gesprekken en afspraken die werken gemaakt werden door de therapeut zelf niet nagekomen. Zonde van het geld en de relatie werd er niet beter op. Een duidelijk voorbeeld van hoe dit dan toch met zoveel inzet niet kan lukken.

En dan?

Als dan alle signalen op groen staan dan is het samen aan het werk. Werken aan herstel, opnieuw verbinden, vertrouwen opbouwen, verdiepen en versterken.

Daar is het stel van toen in mijn kamer ook mee bezig. Want ze komen nog steeds. Zijn sceptische blik is verandert in een positieve actieve houding. Ze werken hard, het loopt niet altijd soepel maar ze geven niet op en ze gaan vooruit. Brengen meer tijd met elkaar door, gaan de diepte in over onderwerpen die ze vermeden en durven weer samen echt te geloven dat ze een toekomst hebben.